The Cantos Project - Cunizza's manumission act

Cunizza da Romano’s Manumission of the slaves of her family

Florence, House of Cavalcante de Cavalcanti, 1265

DOCUMENTO CCLXXVII

1265. 1 Aprile.

Ex Tom. X. Opuscul. Pag. 275. Desumptum

Ex Schedis Canonici Avogarii.

Cunizza soror Ecelini de Romano emancipat & libertati donat Masnatas & servos fratrum suorum.

Hoc exemplum unius exempli cujusdam instrumenti hujus tenoris. Hoc est exemplum cujusdam instrumenti, tenor quarum talis est. Anno domini MCCLXV. Indizione VIII. die mercurii primo intrante Aprili, in Florentia in domo domini Chavalcanti de Chavalchantis, testibus ad hec rogatis & specialiter convocatis, scilicet dominus Nisi Pichinus de Farinatis de Florentia, dominus Elinus & dominus Lipus ejus frater, filiisque domini Farinati de Farinatis de Florentia, Pucius de eodem loco, dominus Guitus & dominus Bertaldus de Cologna de Alemania, Iacobinusque [497] Gartelli de Verona, Petrus Azalus de Ceja, Philippus de Imolla & aliis. Ibique domina Cunizza filiaque domini E…. [sic] naci de Romano pro amore omnipotentis Dei & pro remissione anime patris…. supradicti, & fratrum suorum dominorum Ecelini& Albericide Romano, & matris sueque domine Adeleite, suarumque animarum parentum, atque sue, & intuitu pietatis, dimisit, atque relaxavit omnes homines, atque mulieres, que quondam fuerunt domini Ecelliejus predicti patris predicti, & fratrum suorum dominorum Eccellini, & Aubricipredicti de Masnata, secundum quod ad eam pertinent de ratione patris, illos qui steterunt cum dicto Aubrico in Castro & Turrim Sancti Zenonis (qui de eo fecerunt fellonia in dicto Castro & Turrim illos dimisit cum diabolis de inferno in anima & corpore, & omnes alios cum omnibus suis heredibus, quos modo habent & de cetero ex eis existent, exient) liberans & liberatos, & ab omni vinculo, & conditione servitutis absolutos eos dimisit, sicut illi, qui in quadrivio, in quarta manu traditi, facti sunt liberi, sicut illi, qui per manum Regis, vel Sacerdotis coram sacratum sanctum Altare ducti & facti sunt liberi, vel sicut de libero Patre, & de libera matre nati, vel geniti fuissent, sicut quilibet Cives Romani apertis portis, in quacunque parte habitare, seu ambulare voluerint, permissa potestate habeant, & vitam semper integram, & incorruptam dedu…. liberas personas, liberos arbitrios vendendi, emendi, testandi, testificandi, judicium exercendi possideant, & perpetua libertate consistant, & nullius servitio ejus servitutis de cetero ei, neque suis heredibus faciant, nisi soli Deo, cui omnia subjecta sunt. Peculium quoque quod nunc habent, & de cetero acquirent, inviolabiliter eis donavit, & cedit, & omne jus patronatus eis remisit, & relaxavit, ita ut ab hac die in antea tam ipsi quam heredes, qui de cetero ex eis exient tam de peculio suo, quam de pecunia quidquid voluerint faciant sine omni sua, suorumque heredum contradictione vel requisitione, vel alterius persone, & non liceat ei aliquo tempore nolle, quod modo vult, sed quod pro ipsa semel factum est, vel scriptum semper inviolatum servetur. Quam libertatem pro se, & suis heredibus… concesso semper ab omni parte legitime varentare, & defendere & auctorizare promisit suis expensis sub pena C. librarum denariorum venetorum. Qui si facere noluerit, vel nequierit, vel aliquid subtili ingenio subtrahere voluerit, tum C. libras, ut dictum est, eis dare teneatur & omnia suprascripta pacta [498] firma, & observare convenit, & promisit, & obligavit omnia sua bona pignori, mobilia, & imobilia, presentia & futura, quod sic guarentare & defendere, & attendere, ut dictum est & dedit verbum mihi Notario, quod ponere deberent controversia (a) sapientis id quod necesse esset ad utilitatem dicte libertatis, secundum instantias, & sententias, & materie motus istius contracti in uno instrumento, & pluribus. Et si aliquis eorum de dicta masnata ab aliquo malo ingenio sperneret dictam libertatem, gratiam, meritum pro remedio animarum predictorum, & predictarum, postquam eis denunciatum fuisset, vel… omnes illos demisit Domui Sancti Lazari de ultra M…. & militibus mausanis de ea domo cum omnibus suis indibus (b), que nunc habent, vel de cetero ex eis exient; & cum toto suo peculio & pecuniam que nunc habent, vel de cetero acquirent. Et dicta Domina precepit mihi Notario, quod ponere sive scribere deberem in unoquoque instrumento ejus nomine dictum instrumentum erit factum taliter, quod dicti milites mausano, vel ejus Nuntii valeant & possint cognoscere illos, qui dictam libertatem, gratiam… pro rimedio animarum predictorum, sive predictarum accepta haberent, & dominus Bonifacius filiusque domini Simeonis de Leudolo accepit dictam gratiam, libertatem, gratiam… pro anima predictorum, nec aliquod instrumentum, neque exemplum valere debeat, nisi factum per me Notarium.